Het dorp Weissenborn alias Witteborn

Auf Deutsch In English

Het negentiende hoofdstuk /
over het dorp Weissenborn.

Weissenborn aan de rechterkant boven aan de Garte / waar de Garten-stroom zijn oorsprong heeft / wordt in de oude papieren in het archief van Rittmarshausen / Witteborn / dan wel Weisseborn genoemd / omdat het (dorp) de naam heeft van de bron / die boven in het dorp uit een rotsblok bij de Kirch-Berge ontspringt / en die Weisseborn heet / ofwel naar de witte steenrots / waaruit hij te voorschijn komt / of naar het schone, heldere water / dat hij te bieden heeft.
Lang geleden is om die (bron) een gewelf gemaakt / en is nog altijd in goede toestand ommuurd ; / zij moet de meeste inwoners van het dorp van water voorzien / omdat behalve deze (bron) er niet meer dan 2 of 3 bronnen in Weissenborn zijn; zij blijft maar stromen, / loopt midden door het dorp en drijft dan onder aan het dorp een molen aan / die 49 voet lang is / en onderaan 10 / en bovenaan 13 voet breed.

Er ligt ook een Weissenborn aan de grens van Eichsfeld, een goed uur van Heiligenstadt. Voor de Dertigjarige Oorlog is het vol mooie gebouwen geweest / de meeste huizen waren uit steen opgetrokken tot aan het dak, de boerderijen met een ringmuur en goed verzorgde stenen poortengebouwen / de straten geplaveid met kiezel- en kleistenen / In de oorlogstijd hebben de bewoners hun toevlucht genomen tot hun afgesloten boerdeijen en ettelijk op de Kirchberg waarop niemand zo makkelijk kon komen, zich verzamelt en zich tegen de oprukkende vijandelijke partij verzet, met kleine stuks geschut die ze geladen hebben met handenvol musketkogels en hebben afgevuurd, en zo een groep soldaten van het onder generaal Tylli staande keizerlijke leger hebben verjaagd, en meer dan 20 man daarvan doodgeschoten. Na 3 dagen is een sterkere groep gekomen die het dorp op meedere plaatsen in brand heeft gestoken en, opdat er geen materiaal voor herbouw van de huizen aan hout en stene over zou blijven hebben de vijanden de beste huizen die van steen waren volgestopt met stro en aangestoken, waardoor het hout tot as werd en de muren wankel gemaakt werden en instortten. In de zware tijden die volgenden is dit plaatsje met moeite weer opgebouwd en is zij nu grotendeels weer volgebouwd, en 48 woonhuizen telt.

Buiten Weissenborne dicht bij de grens van Eichsfeld staat de kerk op een hoge berg, van wiens voet tot aan het kerkhof (het pad omhoog) meer dan 200 treden telt; het is een filiaal-kerk von Bischhaussen, gewijd aan de bisschop Nicolaus; anno 1681 stortte op de zaterdag voor pinksteren de muur van de kerk midden op de dag in, net toen de pastoor na het biechthoren zijn eerste stap naar buiten had gezet. De kerk is direkt weer opgebouwd.

Anno 1701 werd hier een kind geboren / dat zeer korte armen had en aan elke hand maar 3 vingers. Het stierf echter spoedig na de geboorte.